Kobiety odnoszą sukcesy w komercjalizacji badań naukowych, zakładają firmy, które wykorzystują najnowsze technologie, a co więcej – są zaangażowane społecznie. Jednak kobiet w branżach innowacyjnych jest wciąż mało. I to nie tylko w Polsce.
Opublikowany właśnie raport firmy doradczej Ayming pt. „Międzynarodowy Barometr Innowacji” analizuje rynek B+R w 12 krajach na świecie, w tym w Polsce. Ankietą objęto 300 osób – ekspertów B+R, dyrektorów finansowych, właścicieli firm i kadry zarządzającej. Wyniki raportu pokazują, że zespoły B+R w przebadanych organizacjach w większości składają się z mężczyzn, a w przypadku 83 proc. z nich kobiety stanowią mniej niż połowę osób w zespole ds. innowacji. Co więcej, jedna czwarta respondentów przyznała, że w skład ich działów odpowiedzialnych za prace badawczo-rozwojowe wchodzi mniej niż 10 proc. kobiet.
Uczestnicy badania, zapytani o to, jak zachęcić kobiety do podejmowania pracy w obszarze B+R, wskazali na zastosowanie przejrzystej ścieżki kariery (40 proc. respondentów wybrało tę odpowiedź), wprowadzenie lepszych szkoleń (37 proc.) i ustanowienie polityki różnorodności w firmach (34 proc.).
Czy jednak wprowadzenie takich rozwiązań wystarczy, skoro w tym samym badaniu 46 proc. respondentów uznało kwestię różnorodności płci za temat raczej nieistotny, a jedynie 21 proc. za bardzo ważny? Tym ważniejsze jest poznanie perspektywy kobiet, które pracują w branży innowacji. Co mówią o kobiecym podejściu do prowadzenia biznesu, co je motywuje do pracy w B+R?
Przede wszystkim otwartość w komunikacji
Jej zdaniem to, co wyróżnia kobiety, to umiejętność słuchania, przyjmowania uwag i odpowiedniego wdrażania koniecznych poprawek.
– W przypadku produktów, które są bardzo innowacyjne, niezbędne jest przyjmowanie informacji zwrotnej od klientów, aby nieustannie ulepszać produkt. Dodatkowo uważam, że w dziedzinie absolutnie zdominowanej przez mężczyzn kobiety wnoszą odmienną perspektywę w projektach oraz więcej uśmiechu i pogody ducha. A to jest niezbędne w sukcesie każdego przedsięwzięcia – mówi Katarzyna Dorsey, która jest także mentorką w Google Launchpad for Developers.
Dorsey wcześniej przez 10 lat zajmowała się marketingiem w Coca-Cola Company. Obecnie jej spółka współpracuje z sieciami sklepów MediaMarkt, CCC, Frisco.pl, a także Intu Shopping Center. Rozwiązania firmy pozwalają na dokonywanie zakupów za pomocą asystentów głosowych, a nawet poszukiwanie podobnych produktów na podstawie zdjęcia zrobionego smartfonem.
Poczucie misji i chęć pomocy bliskim jako źródło motywacji
Chęć pomocy bliskim, poczucie wpływu i niezależności to z kolei wartości, które towarzyszą Edycie Kocyk. Twórczyni SIDLY, innowacyjnej platformy telemedycznej i opaski do monitorowania stanu zdrowia osób starszych za pomocą aplikacji mobilnej przyznaje, że pomysł na produkt powstał, aby pomóc chorej babci.
"Moja babcia była chora na demencję, a opieka nad nią była dużym wyzwaniem. Z tego powodu zaczęłam poszukiwać rozwiązań, które umożliwiłyby całodobowy monitoring i opiekę nad babcią, kiedy byliśmy zajęci pracą czy studiami. Wiązało się to oczywiście z pokonywaniem barier na różnych etapach pracy, począwszy od konstrukcji samego urządzenia, aż po jego weryfikację przez konsumentów na rynku. Później okazało się, że problem, który mnie dotknął, dotyczy 100 milionów rodzin na całym świecie" – opowiada Edyta Kocyk.
Założycielka SIDLY dodaje, że firma powstała także ze względu na jej ambicję. – Chciałam stać się bardziej niezależna, przedsiębiorcza i kreować rzeczywistość rynkową – mówi.
Kobiety chcą poprawiać jakość życia
Utalentowanych kobiet z poczuciem misji jest znacznie więcej. Wśród nich jest dr hab. Anna Wójcicka, laureatka nagrody Novitatis 2019 (wyróżnienie dla najlepszego menedżera innowacji w sektorze MŚP, które jest przyznawane przez ARP S.A). Warsaw Genomics, spółka, którą założyła wspólnie z prof. dr hab. Krystianem Jażdżewskim, zajmuje się wykonywaniem badań diagnostycznych na okoliczność ryzyka zachorowania na nowotwory czy choroby serca. Jest to możliwe dzięki technologii służącej do analizy całego genomu. Firma wykonuje ponad 500 badań genetycznych tygodniowo, a do tej pory przebadano w ten sposób prawie 25 tysięcy osób. Testy genetyczne można zamówić za pośrednictwem strony BadamyGeny.pl.
"W Warsaw Genomics czytamy geny, żeby znaleźć w nich uszkodzenia prowadzące do chorób człowieka. Pomagamy nie tylko znaleźć przyczynę aktualnych problemów zdrowotnych, ale także przewidzieć, jakie choroby mogą naszemu pacjentowi grozić w przyszłości. To z kolei pozwala na właściwe dostosowanie profilaktyki, diagnostyki i prewencji, a później na skuteczniejsze leczenie. Tym samym dajemy każdemu wiedzę pozwalającą na podjęcie świadomych decyzji dotyczących własnego zdrowia. Chcielibyśmy, by każdy człowiek był objęty najlepszą opieką medyczną, dostosowaną do jego potrzeb. Ale na samym końcu decyzja o wykonaniu badania należy do pacjenta, a podejmie ją tylko wtedy, jeśli będzie rozumiał płynące z niej korzyści" – wyjaśnia dr hab. Anna Wójcicka.
Od różnorodności do rentowności
Niedawne badanie „Harvard Business Review” z udziałem 1700 firm ze Stanów Zjednoczonych, Francji, Niemiec, Chin, Brazylii, Indii, Szwajcarii oraz Austrii wykazało, że firmy, które dbają o różnorodność płciową, są średnio o 12 proc. bardziej rentowne i uzyskują o 19 proc. większe dochody z innowacji.
O tym, że firmy odnoszą lepsze wyniki, gdy w ich radach nadzorczych zasiadają kobiety, mówią także badania naukowców z Akademii Leona Koźmińskiego, którzy w latach 2016-2018 przeanalizowali działanie rad we wszystkich spółkach Warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych.
Jednocześnie, jak wskazuje raport „She Figures 2018”, udział kobiet w zarządach organizacji o profilu naukowym czy wpływających na kształt rynku B+R wynosi jedynie 27 proc. W 15 krajach członkowskich kobiety w ogóle nie zasiadają w podobnych gremiach decyzyjnych lub jest ich mniej niż 20 proc. W Polsce ten wskaźnik wynosi 16 proc. Wciąż zatem nie docenia się związku nie tylko pomiędzy różnorodnością a innowacyjnością, ale także rentownością firm.
